Περί τα μέσα του Μάρτη οι περισσότεροι αρχηγοί κρατών ανακοινώνουν στους έκπληκτους πολίτες τους ότι βρισκόμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο «εχθρό». Σχεδόν ταυτόχρονα ανακοινώνουν ποιοι θα βρίσκονται στη πρώτη γραμμή και θα πολεμάνε τον «εχθρό» αλλά και ότι όλα τα πολιτιστικά δρώμενα αναβάλλονται μέχρι νεωτέρας.
Οι αποφάσεις ακούγονται λογικές στους πλείστους πολίτες, περισσότερο γιατί βασίζονται σε θεωρίες κοινής λογικής όπως αυτή της ιεράρχησης των αναγκών μας από τον Αβραάμ Μάσλοου. (Αμερικάνος ψυχολόγος). Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία λοιπόν, τα μοναδικά που θα έπρεπε να μας ενδιέφεραν εν καιρώ πολέμου είναι οι βιολογικές ανάγκες και οι ανάγκες ασφάλειας. (πυραμίδα Μάσλοου).
Έτσι, όλη η κρατική μηχανή κατεύθυνε τον λαό της ώστε να θεωρήσει ότι κάποια μέρη της ζωής μας, λόγω των ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΩΝ καταστάσεων, είναι αχρείαστα εφόσον η ανάγκη αισθητικής βρίσκεται σχεδόν στην κορυφή της λίστας όπου έχουν μικρότερο αντίκτυπο.
Όμως οι καταστάσεις είναι πράγματι πρωτόγνωρες; Η θεωρία του Μάσλοου πράγματι αποδεικνύεται εμπειρικά ώστε να γίνει η «Ιερά Βίβλος» αντιμετώπισης σε στιγμές κρίσεων; Οι απαντήσεις, όπως πάντα, βρίσκονται κάπου κρυμμένες στις σελίδες της Ιστορίας.
Οι πρωτόγνωρες καταστάσεις έχουν επαναληφθεί απ’ ότι φαίνεται πάμπολλες φορές και στον ελληνικό πολιτισμό (διατάγματα Περικλή για τον λιμό, αλλά και νεώτερα διατάγματα του Καποδίστρια για τέτοιου είδους ασθένειες) αλλά και στον υπόλοιπο δυτικό πολιτισμό. (Γρίπη της Ισπανίας κλπ).
Πότε όμως συνέβησαν; Όταν οι Ναζί βομβάρδιζαν το Λονδίνο με 503 τόνους εκρηκτικών το 1940, ένα θέατρο, ο Ανεμόμυλος, δεν έκλεισε ποτέ κι’όταν οι ηθοποιοί τραυματίστηκαν, την επόμενη μέρα γύρισαν για να συνεχίσουν το έργο τους! Όταν ο Τιτανικός βυθιζόταν, οι μουσικοί συνέχισαν το έργο τους ως το τέλος! Όταν λίγο πριν τον εμπρησμό της Σμύρνης, ανέβηκε το τελευταίο θεατρικό στην πόλη, «Μικρά Ασία Χαίρε»!
Όταν ρωτήθηκε ο Τσώρτσιλ στο αγγλικό κοινοβούλιο πώς μπορεί να υποστηρίζει εν καιρώ εθνικής κρίσης ένα νομοσχέδιο όπου αύξανε την επιχορήγηση στις τέχνες αυτός απάντησε «ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΠΟΛΕΜΑΜΕ!».
Αυτά τα «όταν» είναι αμέτρητα και θα χρειαζόμασταν πολύ μελάνι για να τα καταγράψουμε. Συμπέρασμα: Μάλλον όλοι αυτοί, δεν είχαν ακούσει για τη θεωρία του Μάσλοου και έθεταν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία!
Μία θεωρία όμως, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία θεωρία μέχρι να αποδειχτεί με εμπειρικά δεδομένα. Σύμφωνα με τις εμπειρικές έρευνες, για να φτάσουμε στην αυτοπραγμάτωση δεν χρειάζεται μία ιεραρχική πυραμοειδής κατάκτηση των αναγκών μας αλλά μία αλληλοσυνδεόμενη κυκλική κατάκτηση των αναγκών!
Αυτό είναι και το όμορφο στην ανθρωπότητα. Η μοναδικότητα του κάθε ατόμου. Ένας καλλιτέχνης θα προτιμήσει να μην ικανοποιήσει τις βασικές του ανάγκες παρά να θυσιάσει την δημιουργία του. Αυτό, ο κάθε πολιτικός ανεξαρτήτου χρώματος είναι όντως δύσκολο να το κατανοήσει.
Με όλα τα προαναφερθέντα όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει να γυρίσουμε όλοι στα πολιτιστικά δρώμενα εν καιρώ πολέμου. Ο Τσώρτσιλ, δεν είπε στους στρατιώτες μην πολεμάτε για να δείτε θέατρο, αλλά να προσαρμοστούμε στην νέα πραγματικότητα.
Μεταφορά των πολιτιστικών δρώμενων από τους στενούς τοίχους των αιθουσών, όπου ποτέ δεν φτιάχτηκαν, για να εμποδίζουν τους πολίτες να τα δουν μέσα στα χωριά και τις πόλεις μας, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές με τήρηση όλων των μέτρων.
Γιατί μερικές φορές στον ελληνικό χώρο ξεχνάμε τα λεγόμενα του αθεόφοβου Γουίλ Ντυράν, ο οποίος δεν κουράστηκε να γράψει 11 ολόκληρους τόμους (!) για την ιστορία του πολιτισμού.
«Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται. Κάθε γενιά πρέπει να τον μάθει και να τον κερδίσει από την αρχή. Αν αυτή η μεταβίβαση διακοπεί, ο πολιτισμός θα πεθάνει και θα ξαναγίνουμε άγριοι.»
Comments