Μετά από την πρόσφατη ανακοίνωση επιβράβευσης για τον εμβολιασμό στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και την αναμενόμενη μίμηση από την Κυπριακή Κυβέρνηση νομίζω θα πρέπει να εξηγήσουμε τη χρήση της επιβράβευσης, άμα η συγκεκριμένη κίνηση θα πετύχει και ποια η αντιπρόταση από 4 κορυφαία πανεπιστήμια σε αυτόν τον τομέα;
Ας δούμε πρώτα τις έννοιες:
Ο συμπεριφορισμός είναι η απόπειρα ελέγχου μιας ενέργειας μετά από αξιολόγηση κυρίως με θετική επιβράβευση, ώστε να πραγματοποιηθεί μια προσαρμογή σε αυτό που επιθυμούμε. Στην προκειμένη περίπτωση οι νέοι να εμβολιαστούν.
Η θετική επιβράβευση πραγματοποιείται όταν δίνεται άμεσα μια επιβράβευση με διαφορετικούς τρόπους ώστε να επαναλαμβάνεται πιο συχνά μια συμπεριφορά. Στην προκειμένη περίπτωση κάρτα 150 ευρώ και στην Αμερική μια μπίρα.
Οι τρόποι επιβράβευσης χωρίζονται σε τι ωθεί το κάθε άτομο να πραγματοποιήσει ή όχι μία ενέργεια όπως το να δοθεί ένα αντικείμενο (μπίρα στις ΗΠΑ) ή ένα γεγονός (κάρτα 150€ για χρήση σε πολιτισμικά δρόμενα στην Ελλάδα), για τον εαυτό σου, για τους άλλους & για το κοινό καλό.
Σε συμπέρασμα ένα πρόγραμμα επιβράβευσης ώστε να πείσουμε να εμβολιαστεί το υπόλοιπο 30% είναι να γίνει αξιολόγηση τι ωθεί το άτομο να μην εμβολιαστεί και να του αντιπροταθεί μια επιβράβευση που να υπερτερεί την άρνηση του, όπου μπορεί να προέρχεται είτε από φόβο παθογένειας είτε από αναλγησία. Η κυρία ερώτηση στο όλο θέμα είναι εάν μία μπίρα ή τα 150 € μπορούν να υπερκεράσουν τον φόβο παθογένειας από έναν εμβολιασμό; Και βέβαια όχι.
Σημαντική θεωρείται η αναφορά ότι η συνέπεια είναι ένας συγγενικός τρόπος ελέγχου συμπεριφοράς. Οι πλείστοι συμπεριφοριστές δεν την χρησιμοποιούν διότι συχνές έχουμε εκρήξεις θυμού. Μία συνέπεια στο εμβολιαστικό πρόγραμμα θα ήταν να μην αφήνουν την είσοδο σε μη εμβολιασμένους σε συγκεκριμένα μέρη και εκρήξεις θυμού θα ήταν μαζικές κινητοποιήσεις.
Σε τελικό συμπέρασμα, υπάρχει λύση που να ωθεί το εναπομείναν 30% στον εμβολιασμό, εφόσον οι συνέπειες θα φέρουν αναταραχές στον πληθυσμό και οι επιβραβεύσεις θα είναι άνευ σημασίας;
Η απάντηση μας έχει ήδη δοθεί από το μακρινό 2017 από 4 πανεπιστήμια του Carnegie Mellon, Minnesota, Sydney & Colorado που διενέργησαν έρευνα για λογαριασμό του Π.Ο.Υ. με 3 επιβραβεύσεις και 1 συνέπεια για τον εμβολιασμό.
Στην έρευνα «Increasing Vaccination: Putting Psychological Science Into Action» (Noel T. Brewer, 2017) οι ακαδημαϊκοί είναι σαφείς στις εισηγήσεις τους όπου τροποποιήθηκαν για τα κυπριακά δεδομένα:
Προεπιλογή: Το να γίνει προεπιλογή για ραντεβού από το ΓΕΣΥ και αυτόματη ενημέρωση για το ραντεβού του κάθε πολίτη που δεν έχει πραγματοποιήσει τον εμβολιασμό ακόμα, θα δώσει την επιλογή, η επιπλέον ενέργεια να υλοποιηθεί για ακύρωση ή μεταφορά του ραντεβού και όχι για κλείσιμο ραντεβού όπως τώρα. Κάτι που θα ωθήσει τους πολίτες που απλώς αδιαφορούν να πραγματοποιήσουν τον εμβολιασμό.
Ενημέρωση: Δημιουργία ενημερωτικού υλικού σε μορφή μηνυμάτων, email, τηλεφωνημάτων για τα μη εμβολιασμένα άτομα ώστε να τους λυθούν τυχόν απορίες. Αυτή η ενέργεια θα μας δώσει και τα απαραίτητα στοιχεία για το ποσοστό ατόμων που δεν εμβολιάζονται λόγω φόβου σε σύγκριση με τα άτομα που απλώς αδιαφορούν.
Προώθηση: Προώθηση του προσωπικού των κέντρων εμβολιασμού στην κοινωνία. Διατύπωση ότι με τις πράξεις τους βοηθάμε να ξεπεράσουμε την πανδημία ώστε να πραγματοποιηθεί μετατόπιση επικέντρωσης στην θετικότητα της θεραπείας σε αντίθεση με την επικέντρωση στην αρνητικότητα της αρρώστιας.
Προϋποθέσεις: Σε επαγγελματικές θέσεις υψηλού κινδύνου όπως φροντίδα αναπήρων, ηλικιωμένων και ασθενών ο εμβολιασμός θα πρέπει ο να είναι αναγκαστικός.
Ανδρέας Γ. Χριστοδούλου
Μέλος ΔΣ Οργάνωσης Νέων Επιστημόνων
ΔΗΣΥ Λεμεσού
Βιβλιογραφία
Noel T. Brewer, G. B. (2017). Increasing Vaccination: Putting Psychological Science Into Action. Psychological Science in the Public Interest, 149 – 207.